Zapewnienie ciągłości działania maszyn i urządzeń to kluczowa kwestia w przemyśle i produkcji. W tym artykule bliżej przyjrzymy się, czym jest efektywne utrzymanie ruchu, jakie cele stawia przed przedsiębiorstwem, oraz jakie zadania czekają na pracowników tego obszaru.
Utrzymanie ruchu to zestaw działań podejmowanych w ramach procesów produkcyjnych, mających na celu zapewnienie dostępności i sprawności infrastruktury technicznej zakładu. Te działania koncentrują się głównie na zapewnieniu właściwej eksploatacji maszyn, urządzeń oraz instalacji w celu utrzymania płynności produkcji.
Po narodzinach rewolucji przemysłowej, utrzymanie sprzętu w sprawności stało się kluczowym czynnikiem sukcesu dla przedsiębiorstw produkcyjnych. Firmy szybko zdały sobie sprawę, że zarówno maszyny, jak i cały proces produkcyjny, muszą działać sprawnie, aby zapewnić ciągłość produkcji i zadowolić klientów. Istotne stało się także minimalizowanie kosztów, aby produkcja była opłacalna.
Na początku, głównym zadaniem działu utrzymania ruchu było zapewnienie, że wszystko działa prawidłowo, aby zrealizować codzienne plany produkcyjne. Mechanicy, którzy potrafili to osiągnąć, byli cenieni, a nawet traktowani jak bohaterowie. Jednak utrzymanie ruchu było uznawane za konieczność, lecz nie zawsze za priorytet, chyba że wystąpiła awaria.
Inwestycje w konserwację i serwisowanie maszyn były często ograniczone, a nacisk kładziono na szybki zwrot inwestycji. Brakowało zrozumienia, że właściwa konserwacja maszyn może być inwestycją w przyszłość.
Z czasem zarząd i inżynierowie zrozumieli, że regularne działania konserwacyjne mogą zapobiegać awariom i zwiększać efektywność oraz zyski. Koncepcja prewencyjnej konserwacji i serwisowania urządzeń, którą znamy dzisiaj, zrodziła się z analizy tych prostych działań sprzed 150 lat.
Od tego czasu dokonano znacznego postępu w dziedzinie utrzymania ruchu, opracowując zaawansowane metody i narzędzia. Istnieją teraz różne programy, które oferują różne strategie efektywnego utrzymania ruchu.
Utrzymanie ruchu powinno być traktowane jako kluczowy element doskonałości operacyjnej w teorii zarządzania przedsiębiorstwem. Jednakże, co oznacza „efektywne utrzymanie ruchu"? Podobnie jak w przypadku innych kluczowych elementów doskonałości operacyjnej, zrozumienie i zdefiniowanie wszystkich jego składowych są niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Dopóki wszyscy pracownicy związani z programem utrzymania ruchu nie zrozumieją w równym stopniu jego założeń i elementów, sukces będzie trudny do osiągnięcia.
Właśnie dlatego efektywne utrzymanie ruchu musi być jasno zdefiniowane, a wszyscy pracownicy działu serwisowego powinni zrozumieć tę definicję. Niestety, brak standardowej definicji tego terminu.
W zarządzaniu efektywność oznacza wykonywanie odpowiednich działań we właściwym czasie. Peter Drucker, znany badacz i nauczyciel zarządzania, podkreśla, że efektywność jest czymś, czego można się nauczyć. Drucker wyróżnia:
Wydajność – wykonywanie czynności w jak najbardziej ekonomiczny sposób (osiąganie dobrego stosunku efektów do włożonej pracy).
Skuteczność – osiąganie celów.
Efektywność – wykonywanie właściwych działań, np. wyznaczanie odpowiednich celów, aby osiągnąć ostateczny sukces.
W kontekście przemysłowym termin „efektywny” powinien obejmować wykonywanie właściwych działań, definiowanie ogólnych celów, określanie konkretnych działań niezbędnych do osiągnięcia tych celów, oraz ustalenie mierzalnych wskaźników wydajności.
Jeśli chodzi o „utrzymanie ruchu”, istnieje wiele strategii i dyskusji na ten temat. Jednakże najczęściej podnoszonym celem utrzymania ruchu jest zapobieganie awariom lub minimalizacja ich skutków.
O różnych rodzajach utrzymania ruchu pisaliśmy tutaj.
W oparciu o te informacje oraz elementy efektywności działań serwisowych w przemyśle możemy zdefiniować „efektywne utrzymanie ruchu” jako planowanie i wykonywanie działań mających na celu zapobieganie awariom lub minimalizację ich skutków, przy jednoczesnym dążeniu do jak najbardziej efektywnego wykonania tych działań.
Konkretny program utrzymania ruchu obejmuje następujące elementy:
Wyraźnie określone cele dotyczące unikania awarii urządzeń lub minimalizowania ich skutków, np. zapewnienie dostępności maszyn na poziomie 96% przy jednoczesnym ograniczeniu wydatków na utrzymanie ruchu do 4% kosztów związanych z wymianą sprzętu
Zdefiniowane konsekwencje awarii urządzeń, takie jak straty finansowe na godzinę nieplanowanego przestoju produkcji czy zagrożenia dla bezpieczeństwa pracowników.
Świadomość wszystkich zaangażowanych stron, że utrzymanie ruchu jest kluczowe dla wydajności sprzętu oraz że każdy musi brać odpowiedzialność za osiągnięcie ustalonych celów.
Formalny plan osiągnięcia założonego celu.
Systematyczne pomiary wydajności i postępów w realizacji celów, obejmujące wskaźniki zarówno opóźnione, jak i wczesne, np. procentowa realizacja zaplanowanych działań konserwacyjnych, dostępność maszyn czy ogólna wydajność urządzeń.
Pełne zrozumienie przez wszystkich zainteresowanych, jakie działania należy podjąć i kiedy, wykorzystując narzędzia takie jak analiza przyczyn czy system 5S.
O filarach wydajnej produkcji, w tym o systemie 5S pisaliśmy tutaj.
Pięć głównych metod organizacji utrzymania ruchu obejmuje regresywną (wsteczną) i reaktywną strategię, które, choć nie są uznawane za kompleksowe strategie, stanowią fundament kultury działu utrzymania ruchu w firmie.
Badania wykazują, że ponad połowa firm stosuje strategię reaktywną. Jest to oznaka braku strategicznego myślenia w zakresie organizacji działań serwisowych i konserwacji maszyn. Jednakże, gdy strategiczne podejście zaczyna się pojawiać, firmy często wprowadzają bardziej zorganizowane plany utrzymania ruchu. Jednakże tylko około 20% firm podejmuje zaawansowane kroki w kierunku efektywnego utrzymania ruchu.
Są to firmy, które uświadomiły sobie, że utrzymanie ruchu to nie tylko obowiązek, ale także możliwość poprawy wyników finansowych. Różnice między firmami stosującymi strategię reaktywną a tymi, które inwestują w efektywne utrzymanie ruchu, są istotne. Jednakże, przyczyny tego rozdziału nie są jednoznaczne. Głównym czynnikiem jest edukacja kadry zarządzającej, w szczególności dyrektorów i kierowników produkcji.
Ci liderzy muszą w pełni zrozumieć i promować strategię utrzymania ruchu, aby wprowadzić zmiany organizacyjne. Bez ich zaangażowania, nawet najbardziej zaawansowane programy mogą zakończyć się porażką.
Drugim kluczowym czynnikiem jest zaangażowanie wszystkich pracowników, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z utrzymaniem ruchu. Kadra zarządzająca musi wymagać od każdego zaangażowania się w program utrzymania ruchu. Bez wsparcia całego zespołu, efektywność programu może być ograniczona, co prowadzi do utraty potencjalnych korzyści dla przedsiębiorstwa.
Dział Utrzymania Ruchu, często określany jako dział techniczny, ma za zadanie skuteczne wdrażanie strategii eksploatacji majątku. Innymi słowy, jego głównym celem jest skuteczne optymalizowanie wydajności maszyn produkcyjnych poprzez zminimalizowanie przestojów i awarii.
Zadania działu utrzymania ruchu:
prowadzenie rejestru pełnego wyposażenia zakładu,
konserwacje, naprawy, remonty i przeglądy maszyn i urządzeń,
bieżące usuwanie awarii oraz dbanie o prawidłowe działanie maszyn,
zarządzanie gospodarką części zamiennych i dbanie o optymalny stan zapasów,
zapewnienie bezpieczeństwa ludzi i środowiska pracy,
modernizacja pracy maszyn
maksymalizacja efektywności i wydajności procesów wytwórczych,
zapewnienie optymalizacji zużycia mediów,
realizacja przyjętej strategii utrzymania ruchu.
Na rynku istnieje obfita literatura poświęcona tematyce efektywnego utrzymania ruchu, zawierająca liczne programy i dyskusje nad przyczynami niepowodzeń firm w tej dziedzinie.
Mimo że istnieje wiele czynników wpływających na sukces w utrzymaniu ruchu, dwa z nich – wiedza kadry zarządzającej oraz zaangażowanie i odpowiedzialność wszystkich związanych z tą dziedziną – są kluczowymi elementami skutecznego utrzymania ruchu w praktyce.
Umów się na serwis
CENY
Pamiętaj
Nasz sklep kierujemy przede wszystkim do klientów biznesowych, dlatego po zarejestrowaniu otrzymasz dostęp do cen hurtowych
ZAREJESTRUJ SIĘ ŻEBY POZNAĆ CENY!